BIOS مخفف Basic Input output system است، ولی این نام گویای دقیق کار BIOS نیست؛ هرچند کنترل ورودی و خروجی یکی از کارهای BIOS است، اهمیت آن بیش از این‌هاست. هیچ سیستم عاملی بدون وجود یک BIOS مناسب قادر به ادامه کار نیست. بگذارید مختصری با کار BIOS در سیستم آشنا شویم.

 BIOS از زمان DOS در سیستم‌های ما وجود دارد و حتی قبل از آنکه مایکروسافت نمونه ساختارمند خود از DOS را ارائه کند، BIOS وجود داشته است؛ هرچند شما چندان به دیدن BIOS عادت ندارید، باید گفت، یکی از مهم‌ترین بخش‌ها و ملزومات هر سیستمی BIOS است.

اما بگذارید کمی پیرامون BIOS و اهمیت وجود آن در سیستم صحبت کنیم.

 
BIOS چیست؟
پاسخ کوتاه این است: BIOS یک Firmware است ک روی مادربورد ذخیره شده و مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها برای بارگذاری سیستم عامل است. اگر BIOS مناسب در سیستم شما نباشد، سیستم عامل هرگز لود نخواهد شد.

وقتی سیستم را روشن می‌کنید، دستورالعمل‌های BIOS اجرا می‌شود و برای شروع رم و پردازشگر را برای اطمینان از صحت کار آن‌ها بررسی می‌کند. بعد از بررسی رم و پردازشگر، سایر متعلقات سیستم  و بعد از بررسی صفحه کلید و ماوس، گزینه‌های بوت شدن روی سیستم را بررسی می‌کند: دیسک سخت، فلش USB یا CD Rom. در ‌‌نهایت نیز بخش‌های لازم برای لود شدن سیستم عامل را در رم بارگذاری می‌کند و به این ترتیب سیستم عامل لود می‌شود.

البته این شرح کامل کار BIOS نیست؛ برای نمونه، برررسی CMOS و کنترل ورودی خروجی‌های قبل از لود شدن سیستم عامل نیز بر عهده BIOS است.

اما دلیل آنکه بدون وجود BIOS سیستم عامل قادر به لود شدن نیست، این است که سیستم عامل بر روی دیسک سخت یا یک حافظه دیگر ـ مثل USB ـ وجود دارد. این BIOS است که درایور‌های دیسک سخت و سایر سخت افزارهایی مانند USB را بارگذاری می‌کند.

ایجاد تغییرات در BIOS
به سادگی می‌توان در موارد مورد نیاز در BIOS تغییرات ایجاد کرد. معمولا عمومی‌ترین تغییری که در BIOS ایجاد می‌شود، تغییر اولویت گزینه‌های بوت کردن سیستم است. برای ورود به BIOS بعد از روشن شدن سیستم و قبل از لود شدن سیستم عامل باید کلید Delete را بر صفحه کلید فشار دهید.

به این ترتیب، وارد BIOS می‌شوید که بسته به نوع دستگاه شما، ممکن است دسته بندی و چیدمان گزینه‌ها و تنظیمات آن متغیر باشد؛ اما معمولا یکسری از تنظیمات مشخص و یکسان در همه انواع BIOS وجود دارد.

 
به روز رسانی BIOS
همزمان با تغییر و تحولات در دنیای رایانه و سخت افزار، متعلقات جدید برای رایانه‌ها به بازار می‌آیند و برای آنکه سیستم شما به خوبی با این متعلقات جدید کار کند، BIOS باید به روزرسانی شود؛ برای مثال، اگر سیستم عامل شما نمی‌تواند یکی از متعلقات سیستم را شناسایی کند، دلیل آن را می‌توانید در BIOS جستجو کنید. بهتر است نگاهی به بروزرسانی‌های BIOS سیستم خود داشته باشید.

معمولا نسخه BIOS به سادگی با ورود به آن قابل دسترسی است. بعد از آنکه نسخه BIOS خود را پیدا کردید می‌توانید به وب سایت سازنده رایانه خود ـ یا مادربورد خود ـ مراجعه کنید و نسخه BIOS خود را با آخرین نسخه موجود مطابقت دهید. در صورت وجود نسخه جدید، آن را دانلود کرده و اجرا کنید تا تمامی اطلاعات قبلی پاک شده و اطلاعات جدید روی BIOS نوشته شود.

اما پیش از به روزرسانی حتما اطمینان حاصل کنید که از یک منبع انرژی پشتیبان برای رایانه برخوردارید تا در صورت قطعی احتمالی برق، روند به روزرسانی متوقف نشود. در غیر این صورت، اطلاعات BIOS ناتمام نوشته خواهد شد و برای نجات سیستم خود باید آن را راهی تعمیرگاه کنید.

مایکروسافت گویا بعد از تجربه نه چندان خوشایند ویندوز 8 اکنون با قدرت وارد صحنه می‌شود. ویندوز 10 از هم اکنون ویژگی های خوب خود را به رخ می‌کشد و توجه بسیاری از محافل و رسانه‌های فناوری را به خود جلب کرده است. سه نمونه از ویژگی های خوب این ویندوز آینده، موضوع امروز ماست.

به تازگی مایکروسافت اقدام به انتشار نسخه Technical Preview از ویندوز 10 کرده که همراه با تعداد زیادی امکانات جالب جدید و بیش از هفت هزار مورد بهینه سازی در واسط کاربری و پشت صحنه است. برخی از مهم‌ترین این موارد، بازگشت منو Start، استفاده از App‌های مدرن، دسکتاپ مجازی و Task View است.

در واقع اغلب این تغییر و تحولات متمرکز بر کاربران دسکتاپ است تا قدرت کاربری آن‌ها را همانند ویندوز 7 و XP افزایش دهد. ما از بین همه این تغییر و تحولات، سه نمونه کاربردی و جالب را برای شما شرح می‌دهیم.

1 – ابزار OneGet، یک Package Manager به سبک لینوکس
در نهایت مایکروسافت اقدام به معرفی یک Package Management Framework کرد. این واسط کاربری یکپارچه کمک می کند تا جستجو، نصب و پاک کردن برنامه‌ها به سادگی امکان پذیر باشد. به این معنا که کاربران قادر هستند همه نرم افزارهای مورد نیاز خود را جستجو کرده و روی سیستم خود از مسیر آنلاین نصب کنند.

همچنین پاکسازی یا به روز رسانی ابزار‌ها با همین ابزار امکان پذیر است. کاربران لینوکس و کسانی که سابقه کار با نسخه‌هایی همچون Ubuntu را دارند، می‌دانند که یک چنین ابزاری دقیقا مشابه Software Center در Ubuntu است.

از آنجا که OneGet پروژه ای Open Source است، همواره امکان دانلود آخرین نسخه آن از صفحه رسمی وب سایت آن هست.

2 – بهینه سازی CMD
سرانجام پس از مدتها، مایکروسافت به این نتیجه رسید که کمی تغییر و تحول و بهینه سازی در CMD صورت دهد. شما همه این تغییرات و بهینه سازی ها را می توانید در تب Experimental در پنجره Properties این ابزار ببینید که از این قرار هستند؛

· تغییر اندازه زنده یا دینامیک پنجره CMD
· انتخاب ساده و آسان متن،
· اضافه کردن قابلیت Word Wrapping برای تطابق با اندازه پنجره،
· تعداد قابل توجهی میانبر و ابزارهای نگارش،
· و قابلیت شفاف سازی پنجره.

3 – Trackpad Gestures و Desktop Notification
مایکروسافت Trackpad Gestures یا قابلیت تعیین عملکرد برای Trackpad با اشارات خاص انگشت را در ویندوز 8 معرفی کرد، ولی این ابزار در این نسخه به شدت مشکل دار و واجد خطا بود. حال در ویندوز 10 مایکروسافت این خطا‌ها را برطرف کرده و این ابزار را کارا ساخته است. در این کار، مایکروسافت به گونه‌ای راه Mac را پیش گرفته و به آن نزدیک شده است.

اما در کنار این موضوع، مایکروسافت اعلان‌های دسکتاپ یا‌‌ همان Desktop Notification را بهبود بخشیده است. اکنون پیام‌ها همگی در Windows Center ذخیره می‌شوند و کاربر می تواند هر زمانی برای بررسی آن‌ها به این قسمت برود. همچنین همه این پیام‌ها از طریق مکان تعریف شده آن در Tray ویندوز قابل رویت و دسترسی هستند.

پر واضح است که برخی از کلیدی‌ترین ویژگی‌های جدید ویندوز 10 پیش از این در لینوکس و Mac وجود داشته است. قسمت خوشحال کننده اینکه مایکروسافت به خوبی این ویژگی‌های کلیدی را شناسایی کرده است و اکنون در سیستم عامل جدید خود را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد.